Waarom de Europese Ziekteverzekeringskaart onvoldoende dekking biedt voor studenten in het buitenland.
Plan je een Erasmus- of andere uitwisseling in het buitenland? Dan heb je wellicht wel eens gehoord van de Europese ziekteverzekeringskaart (EZVK). Deze kaart komt weliswaar van pas en biedt dekking voor een aantal zaken, maar het is belangrijk om te weten dat deze kaart in veel gevallen nauwelijks toereikend is als ziektekostenverzekering. In dit artikel geeft Expat & Co enige toelichting.
Wat is de EZVK?
Als studenten in één van de landen van de Europese Unie (of in Zwitserland, Noorwegen, IJsland of Liechtenstein) reizen en medische hulp nodig hebben, kunnen hun ziektekosten worden vergoed op vertoon van hun Europese ziekteverzekeringskaart. De EZVK vervangt het oude formulier E111. Afhankelijk van de geldende gezondheidskosten in het land waar zij zich bevinden, worden de kosten van medische zorg daar op vertoon van de kaart geheel of gedeeltelijk vergoed. Dit plaatst hen op gelijke voet met de locals.
Het goede aan deze kaart is dat deze in alle landen van de EER (EU + Noorwegen, IJsland en Liechtenstein) gebruikt kan worden, evenals in Zwitserland. Sommige nationaliteiten (bijv. de Belgen) kunnen hem zelfs in Australië gebruiken vanwege de bilaterale overeenkomst tussen beide landen. Verder als dat gaat het niet. Buiten Europa is de EZVK zo goed als onbruikbaar.
Wat achtergrondinformatie over de openbare gezondheidszorg in Europa
Europa heeft twee soorten stelsels van publieke gezondheidszorg:
‘Zorg-in-natura’-stelsel
In dit stelsel kunnen studenten gratis naar de dokter, maar alleen naar openbare dokters en ziekenhuizen. Private artsen zijn niet gratis en worden niet terugbetaald. Dit moeten ze dus zelf uit eigen zak betalen. Tandzorg en optiek zijn vaak niet, of slechts beperkt, gedekt in dit systeem. Daarenboven, met uitzondering van de Scandinavische landen, is de service vrij zwak en zijn er lange wachtlijsten. Je vindt dit ‘zorg-in-natura’-systeem o.a. in landen als Italië, Spanje, Nederland en het Verenigd Koninkrijk, landen die ook niet ongeschonden uit de coronacrisis zijn gekomen, vanwege belangrijke besparingen in de gezondheidszorg in de laatste jaren.
Terugbetalingsstelsel
In dit stelsel kunnen studenten naar elke gewenste dokter gaan, het consult zelf betalen en het terugvorderen bij hun ziekenfonds. Deze ziekenfondsen worden in de verschillende landen anders genoemd. In Frankrijk heet het 'Caisse Primaire', in Duitstalige landen heb je 'Krankenkasses', in België gebruiken we de naam 'Mutualiteit' of 'Ziekenfonds'. Deze landen bleken ook beter bestand tegen de coronacrisis dan de meeste ‘natura’-landen.
Al deze ziekenfondsen hebben verschillende vergoedingstarieven, dus in elk land zijn ze anders verzekerd.
Voorbeelden
Situatie 1: Een student gaat van het ene land met ‘zorg-in-natura’ naar een ander land met ‘zorg-in-natura’.
In dit geval verandert er in principe niets, behalve dat in sommige landen een bepaalde behandeling kan worden opgenomen, terwijl dat in andere landen niet het geval is. Niet-opgenomen behandelingen moeten door de student zelf worden betaald.
Situatie 2: Een student gaat van een land met terugbetalingssysteem naar een ander land met terugbetalingssysteem.
Het systeem blijft praktisch hetzelfde maar de vergoedingslimieten kunnen verschillen. Je ziekenfonds vergoedt je volgens het vergoedingstarief van het land waar je de zorg hebt genoten. Maar hoe kennen deze ziekenfondsen de vergoedingspercentages van andere landen, aangezien veel stelsels voortdurend hervormd of bijgeschaafd worden? Zij corresponderen via een hele administratieve mallemolen, en dat kan tot 4 maanden of meer duren. Dit betekent dat je minstens 4 maanden moet wachten op je (gedeeltelijke) terugbetaling. Soms loopt het wel eens op tot 2 jaar. Het voordeel is dat je vrijelijk kunt kiezen uit artsen/ziekenhuizen (niet alleen staatsartsen), maar anderzijds heb je meer administratie.
Situatie 3: Een student gaat van een ‘zorg-in-natura’-systeem naar een terugbetalingssysteem. In dit geval krijg je de kosten vergoed tegen hetzelfde tarief als in het land van zorg.
Ga je de omgekeerde richting uit, dan verlies je je vrije keuze en moet je naar de staatsdokters, maar dat meestal volledig gratis.
Dus, naar het buitenland gaan alleen al met je EZVK kan een heel avontuur zijn en soms word je niet (volledig) vergoed! Hou er ook rekening mee dat een EZVK slechts 1 jaar geldig is. Vraag dus je nieuwe kaart vlak voor je vertrek, zodat je niet middenin je uitwisselingsprogramma een nieuwe kaart dient aan te vragen. Zoniet bestaat de kans dat je EZVK niet geldig is tijdens een deel van je uitwisseling.
Hoe zorg je ervoor dat je toch voldoende gedekt bent tijdens de uitwisseling?
Expat & Co raadt ten zeerste aan om een extra particuliere verzekering af te sluiten die studenten tot 100% dekt voor alle dringende en medisch noodzakelijke behandelingen. Mensen die tussen de landen van het terugbetalingssysteem reizen (situatie 2) hebben al een vrije keuze aan artsen en genieten een uitgebreide dekking met een aanvullende verzekering, waardoor het gat van de EZVK wordt gedicht.
In alle andere gevallen wordt een verzekering met integrale dekking aanbevolen, omdat deze de vrije keuze van de zorgverlener garandeert. In een aantal Oost-Europese landen willen mensen echt niet behandeld worden in de publieke gezondheidszorg, want de dienstverlening is vreselijk. In sommige openbare ziekenhuizen hebben ze nauwelijks medische beeldvorming beschikbaar, zodat je bijna verplicht bent om privé te gaan (dus, niet terugbetaald). Ook geeft de verzekering je een minimum aan tandheelkundige dekking, die anders vaak uitgesloten of beperkt is.
De Studentenverzekering van Expat & Co kan beide soorten verzekeringen (integrale dekking of aanvulling) aanbieden aan individuele studenten en universiteiten in heel Europa, tegen een eerlijke prijs voor uitgebreide dekkingen. De verzekering voldoet ook aan de EACEA-minimumeisen (eisen van de EU-commissie met betrekking tot Erasmusuitwisseling). Om aan die eisen te voldoen, moet de verzekering naast een 100% ziektekostenverzekering ook volgende dekkingen omvatten: reisbijstand, ongevallenverzekering en aansprakelijkheidsverzekering. Deze extra dekkingen zijn niet opgenomen in EZVK-dekking.
Voor aansprakelijkheid moeten universiteit en student als derden gezien worden ten opzichte van elkaar, wat in normale aansprakelijkheidsverzekeringen (bijv. familiale) niet gedekt is. Ook mogen EACEA-compatibele verzekeringen vrijstelling hebben. De meeste publieke terugbetalingssystemen hebben altijd een vrijstelling (remgeld).
Daarnaast hebben Oostenrijk en Zwitserland speciale eisen voor studentenvisa. In de Expat & Co studentenpolis kan je speciale clausules toevoegen om aan deze eisen te voldoen, waar ook de EZVK niet aan voldoet. Hetzelfde geldt voor de VS waar bijna elke universiteit zijn eigen eisen stelt.
Conclusie: Bezint voor je met je EZVK vertrekt.
Info: www.expatinsurance.eu