Gentse connectie bij ArcelorMittal

Staalgigant ArcelorMittal telt al jaren een opvallend sterke Belgische populatie, of beter gezegd een Gentse connectie. Dat zal misschien niet verbazen met de historische aanwezigheid Gent, maar het valt toch op hoe die inbreng zich niet beperkt tot onze landsgrenzen. Meer dan één starter bij het voormalige Gentse staalbedrijf Sidmar maakte internationale carrière binnen de Indisch-Luxemburgse staalgroep. Met twee van hen, Wim Van Gerven en Jurgen Cobbaut, spraken we over wat hen boeit en beroert. En wat blijkt? Hun parcours mag dan wel verschillend zijn, hun ervaringen zijn dat veel minder. 

Sinds Wim en Jurgen in Gent hun loopbaan startten, doorzwommen ze vele watertjes. Meerdere buitenlandse functies kwamen op hun pad en vandaag wonen ze respectievelijk in India en China. Beiden zien het leven als expat niet enkel als een contract, maar als een levensstijl, met evenzeer een impact voor hun gezin. Hun professioneel engagement vraagt immers een grote betrokkenheid van de mensen rondom hen. Een nieuwe job in een ander land is niet alleen een nieuw werkkader, maar ook een nieuwe omgeving voor de hele familie. 

Eensgezind

Men zou Jurgen en Wim enigszins tegenpolen kunnen noemen. Zo kreeg Jurgen kort na zijn aanwerving al een corporate functie in Keulen. Wim daarentegen noemt zichzelf een pure fabrieksmens en was in Gent onder meer chef van de koudwalserij met zo’n 1.400 mensen en duidt kort het vervolg van zijn parcours: “Toen ik aangaf open te staan voor een internationale functie werd ook ik naar Duitsland gestuurd, weliswaar niet naar Keulen, maar naar Eisenhüttenstadt, een kleine gemeente op de Poolse grens.” Later volgde Polen, waar hij managing director werd. Vervolgens werd hij CEO van de hele Gentse site. “En na een passage in Italië sprong ik in het Indisch avontuur. Ik greep wel vaker kansen waar anderen voor pasten. Was het altijd gemakkelijk? Zeker niet. Dit leven vraagt offers, maar het verhindert ons als gezin niet om eensgezind keuzes te maken. Je moet altijd kunnen rekenen op de steun van je partner en je leven zo organiseren dat je het kan bolwerken. Het is haar grote verdienste dat mijn echtgenote altijd een bijzonder zinvolle invulling aan haar tijd gaf. Vandaag is ze trouwens vertegenwoordiger van Vlamingen in de Wereld.” 

Gezin als hoeksteen

“Het kunnen terugvallen op een intense gezinsband is ontzettend belangrijk”, bevestigt Jurgen. “Want al te vaak blijven gezinsleden gedesoriënteerd achter als managers ver van huis aan de slag gaan. Zonder steun van de familie hypothekeer je de slaagkansen. Onze gezamenlijke expatriatie gebeurde trapsgewijs. Ik was destijds al veel onderweg en het voelde als een kleine stap om effectief in Duitsland te werken. Zes jaar lang pendelde ik naar Keulen en was ik enkel in het weekend in het Brusselse thuis bij mijn gezin, dat aan het einde ook twee kinderen telde. Slechts twee jaar woonden we samen in Duitsland. Na een korte periode in Gent vertrokken we met ons vieren naar China waar ik CTO werd van een splinternieuwe fabriek. Dat was een grote stap, waarover we niettemin snel beslisten. Gemakkelijk was het niet altijd. Vooral omdat de te bouwen fabriek zich op zo’n 600 kilometer afstand van de bewoonbare wereld bevond. Terwijl het gezin tijdens de week in Guangzhou vertoefde, was ik op de site. Ons familieleven kreeg dus opnieuw een weekendregime.”

Onderdompeling

“De taal was aanvankelijk de grootste horde voor mijn echtgenote, maar vandaag spreekt ze vlot Chinees. De kinderen waren vijfenhalf en tweeënhalf toen we arriveerden en zoals het wel vaker gaat, kregen we dankzij de school onmiddellijk een netwerk. Twaalf jaar zijn we hier intussen en het bilan is erg positief. Voor de kinderen is het een onmiskenbaar voordeel om in zo’n internationale omgeving op te groeien. Ze proeven van de wereld en nemen een grote culturele bagage mee." Wim: “Onze jobs bepalen ons parcours als gezin, maar uiteindelijk moet je je er wel goed bij voelen. Eisenhüttenstadt ligt in het midden van nergens en onze kinderen kwamen er op de eerste de beste school terecht. De onderdompeling in het Duits was erg moeilijk. Mijn echtgenote heeft dagen, weken en maanden naast hen gezeten om hun schoolwerk te maken. Polen bleek nog veel minder evident. Daarom verbleef ik daar op singlebasis en kwam in het weekend naar huis.”

Geprogrammeerd

Wim woonde zelf zijn hele jeugd in Duitsland en is met die flexibiliteit opgegroeid. “Misschien ben ik daardoor wel geconditioneerd en deed ik hetzelfde met onze kinderen. Van de drie zit onze zoon in Brazilië en één van de twee dochters werkt voor de kust van Boston op een offshoreschip om palen in de grond te slaan voor een windpark. Het patroon van het uitzwermen lijkt zich dus voort te zetten. Nochtans hoef je dit leven niet te leiden om gelukkig te zijn, want dat kan echt wel overal. Wij kregen de kans om meer te zien, van die afwisseling te genieten ook, meer te ervaren misschien, maar we hadden ook andere zorgen. Vandaag kijk ik er positief op terug. Ik heb veel uit mijn leven kunnen halen en het maakte ons gezin veel sterker, ook al zien we elkaar misschien maar een week per jaar. Dat zijn consequenties die je moet dragen”, verkondigt Wim met realisme.

Uitzwerven

Jurgens kinderen zijn nog jonger, maar hij beseft dat ook zij ooit zullen uitvliegen en elders gaan studeren. “Ze beleven een heel andere jeugd dan veel leeftijdsgenoten in België. De sociale omgang in meerdere talen gaat hen bijzonder goed af. Het is voor hen een doodgewone zaak om met diverse nationaliteiten om te gaan en steeds weer nieuwe mensen te ontmoeten. De verlegenheid die ik had als tiener, kennen ze niet. Ik groeide op in een klein dorp nabij Aalst en ik had de keuze tussen studeren in Gent of Leuven. Het werd Gent omdat ik dan nog dagelijks naar huis kon. Als laatstejaars humaniorastudent praat onze dochter vandaag over universiteiten wereldwijd. Wordt het Europa of Canada? En hoe vaak zullen we elkaar dan nog zien? Ergens hoop ik dat ze een paar jaar in België zouden studeren, al is het maar om de cultuur te absorberen. Nu kennen ze het enkel als vakantieland.”

Ontcijferen

Het uitbouwen van een sociaal netwerk is zelfs voor geroutineerde expats niet altijd evident, bekent Jurgen: “Veel verder dan een knikje reikt het contact met de naaste buren in China niet. Belgen wonen er trouwens amper in Guangzhou en dan trek je sneller met Fransen en Duitsers op.” “In India is de kennis van het Engels groter, waardoor er meer contact is met de lokale bevolking. Want veel van de Europeanen zijn hier, in tegenstelling tot wijzelf, voor een zeer korte tijd. Er is een zeer groot verloop en het frequent afscheid nemen laat ons vaker dan ons lief is verweesd achter”, erkent Wim. Beroepshalve is er uiteraard wel contact, inclusief geschreven en ongeschreven regels. “Chinese werknemers motiveer ik toch anders. Alles is meer KPI-gedreven en aan bestraffingen onderworpen als je doelen niet haalt. Ook binnen het gemengd managementteam van onze jointventure ervaar ik een andere aanpak. Er worden snel meer drastische beslissingen genomen, terwijl de West-Europese cultuur eerder oplossingsgericht is.” Wim vult aan: “Ook Europa is er onderhevig aan. In de Gentse fabriek gaat het er anders aan toe dan in de Poolse of Italiaanse. In India zal men zich makkelijker schikken in zijn lot. Vele culturen leven hier met elkaar en ik ervaar vooral een grote onderlinge verdraagzaamheid.”