Eerste hulp bij emigratie

VIW-vertegenwoordigers zijn er in alle maten. Het zijn vrijwilligers die al lang in het buitenland wonen en een grote hulp kunnen zijn wanneer je als landgenoot je eerste stappen op buitenlandse bodem zet. In totaal heeft VIW momenteel 82 vertegenwoordigers in 49 landen, op elk continent. De meeste vertegenwoordigers hebben we in de Verenigde Staten, een zeer populaire bestemming voor Belgische expats. Erik Dauwen is sinds 2015 VIW-vertegenwoordiger in Ohio en hielp de familie Decroos met hun verhuis naar de Verenigde Staten.

Verhuizen naar de Verenigde Staten

Dieter verhuisde op vraag van zijn werkgever naar de Verenigde Staten, vrouw Vanessa en kinderen Laura en Lars volgden al snel. Hoewel er via het bedrijf van Dieter administratieve hulp werd geboden bij de aanvraag van het visum, de verhuis, de zoektocht naar een woning en enkele andere zaken, bleef het gezin toch met veel praktische vragen zitten. Erik en zijn Amerikaanse vrouw Tebra kwamen te hulp en de twee gezinnen werden al snel vrienden.

Vanessa: “We zijn hier op 28 december aangekomen en hebben oudejaar (tegelijk ook mijn verjaardag) met Erik en Tebra gevierd; dat was trouwens de eerste keer dat ik hen in levende lijve ontmoette. Een verjaardag in de sneeuw, daar hoopte ik al jaren op! Het was de start van ons gezinsleven op Amerikaanse bodem. Enkele maanden voor de beslissing gevallen was om te verhuizen, hebben we ons meteen lid gemaakt van VIW. We werden in contact gebracht met Erik en die heeft ons enorm geholpen, zowel voor grote als kleine dingen. Eén van de grootste vragen waar we bijvoorbeeld mee zaten, was het onderwijs van onze kinderen.”

Schoolsysteem

Wat Dieter en Vanessa leerden van Erik is dat de school van de kinderen gelinkt is aan je domicilie, omdat onderwijs op gemeentelijk niveau wordt gesubsidieerd. Woon je in een gemeente met een hoge belastingvoet, dan is de kans groot dat de school hoger aangeschreven staat. Huizen in schoolregio’s zijn een stuk duurder dan vastgoed in gemeentes zonder scholen. Ook het onderwijssysteem verschilt enorm van wat de kinderen gewoon waren.

Dieter: “Vanaf het begin hebben we afstand gedaan van het Vlaamse onderwijssysteem en hebben we geprobeerd om niet te vergelijken. Het is gewoon anders; wat belangrijk is in het Vlaams systeem is onbelangrijk of onbestaande in de Amerikaanse scholen en vice versa. Hier kan je bijvoorbeeld slechts één extra taal leren, maar wordt de nadruk veel meer gelegd op in groep werken en naschoolse activiteiten. De kinderen zijn trouwens veel enthousiaster om naar school te gaan dan ze in België waren, dat vind ik niet onbelangrijk om mee te geven.”

Laura (14): “Ik zit nu in de middle school, maar mag volgend jaar naar de high school. Ik merk veel verschillen met mijn school in België, zo zitten we niet zo lang aan één stuk op de schoolbanken, ik krijg meer pauze en zit voor elk vak in een andere klasgroep. De school begint rond kwart voor acht maar is vroeger klaar. Voor naschoolse activiteiten zijn er nog allerlei clubs waar je bij kan aansluiten. De leerkracht geeft soms websites om te oefenen in plaats van papieren huiswerk.”

Lars (10): “Ik doe voetbal na school. We hebben een Nederlandse coach, maar mijn klasgenootjes kennen toch vooral de Belgische voetballers zoals Lukaku en De Bruyne.”

Dieter: “Als ik toch ergens wil vergelijken, valt het me nu op hoe elitair het onderwijs in Vlaanderen eigenlijk is. Hier wordt de nadruk gelegd op persoonlijke ontwikkeling en zijn scholen veel inclusiever dan we gewend zijn; in België wordt vooral het anders-zijn benadrukt maar hier worden mensen gelijkgesteld. Er is een hardnekkig vooroordeel dat Amerikanen éénzijdiger zouden zijn, beperkter in wat ze leren op school, maar de accenten liggen gewoon anders.”

Erik en Tebra to the rescue

Het moeilijkste bij aankomst was niet het vinden van een woning of school, maar een bankrekening openen en een kredietscore (FICO-score) opbouwen. Dieter “Erik en Tebra hebben ons hier enorm in geholpen. Het systeem van kredietwaardigheid is extreem belangrijk in de VS, maar onbekend in België. Toen ik nergens een bankrekening kon openen, heeft Erik een afspraak geregeld met zijn bankdirecteur en op basis van zijn referentie is het ons eindelijk gelukt. Maar toen begon het pas; Erik en ik zijn naar de meubelwinkel gereden, alleen lukte het me niet om te betalen. Om te beginnen kon ik al geen Amerikaans rijbewijs voorleggen als identiteitsbewijs (mijn paspoort kenden ze niet dus het werd niet aanvaard) en bleek mijn bankkaart niet te werken, ondanks dat er voldoende saldo op mijn rekening stond. Erik heeft alles afgerekend en ik heb hem via overschrijving terugbetaald. Niet vanzelfsprekend maar een enorme hulp!” Erik: “Ik voelde me toen wel echt nuttig!”

De “shortcuts” die een vertegenwoordiger je kan vertellen, kunnen een groot verschil maken. Bovenop de emigratiepartner via de werkgever, zijn we via Erik en Tebra er ook in geslaagd om in 38 dagen al een huis te kopen, wat zelfs voor Amerikanen een prestatie is. Voor de VS zijn er een aantal websites waar je kan gaan kijken naar statistieken per regio; wat is de gemiddelde kostprijs, hoe zit het met de gemiddelde leeftijd, hoe zit het met de criminaliteitscijfers, … Die gegevens zijn publiek beschikbaar in de VS, je moet alleen weten waar je moet zoeken.

Erik: “Ik weet dat je als VIW-vertegenwoordiger niet alles kan doen, voor sommige zaken schakel je beter professionele hulp in. Waar een VIW-vertegenwoordiger wel een rol kan spelen, is aanvullend optreden. Dat gaat dikwijls over details, die in het dagelijks leven wel belangrijk zijn. Je hebt te maken met verschillende maten, gewichten, tijdszones, prijsniveaus supermarkten, het zijn allemaal zaken die je moet leren. Bijvoorbeeld een sump pump, dat kent elke Amerikaan maar Belgen weten niet dat het noodzakelijk is om water af te voeren van de funderingen bij de huizen hier. Tebra en ik hebben bij sommige van die details toch een beetje assistentie kunnen geven, omdat we hier zelf al een aantal jaar wonen en de markt kennen. Maar ook op sociaal niveau speelt de VIW-vertegenwoordiger een belangrijke rol. Zo organiseerde ik in januari een diner met de Vlamingen uit naburige gemeentes en van daaruit ontstaan spontane contacten en vriendschappen.”

Werken in USA

Dieter: “Mensen in België zijn zich te weinig bewust van hoe hard Amerikanen werken. Ik heb nochtans de West-Vlaamse harde werkersmentaliteit, maar het gaat er hier toch nog heviger aan toe. Collega’s werken hier tot tien uur ’s avonds door en antwoorden de volgende ochtend om zes uur al op je e-mails. Je persoonlijke situatie wordt veel minder in rekening gebracht dan in België, het is meer ieder voor zich en het beperkt zich ook niet tot een 38-urenweek. Ze werken hard, het speelt geen rol welke dag of welk uur. Anderzijds zijn ze ook heel flexibel naar werkuren en thuiswerk, wat bij een “inburgeringsperiode” soms heel goed van pas komt.”

Erik: “Ik kan er ook over meespreken. Dingen zoals etentjes en personeelsfeesten zijn hier minder belangrijk, als je bijvoorbeeld om zeven uur gaat eten op restaurant, ben je om half negen alweer buiten en werk je nog een beetje door. Niemand heeft tijd om een pintje te drinken, dat is een groot verschil. De gemoedelijkheid, het bourgondische aspect ontbreekt hier. Wij Belgen doen ons best om dat hier een beetje bij te brengen.”

Dieter: “Zelfs op Nieuwjaardag hé, terwijl de buitenlandse collega’s iedereen een hand en kussen zouden gaan geven op de werkvloer. Maar ja, “piepers geven” is snel sexual harrassment hier. Het is confronterend maar ook wel grappig. Het bevestigt mijn idee van het onderwijssysteem, het presteren wordt er vanaf jonge leeftijd ingelepeld en iedereen werkt hard aan zijn extra curriculaire activiteiten om een soort cv op te bouwen, dat vervolgens meer opties geeft om binnen te raken bij een universiteit. Het is een prestatiemaatschappij en je werkt zelf hard om je te onderscheiden, zowel op school als op de werkvloer.”

What’s next?

Dieter is volop aan het werk en de kinderen integreren zich in het schoolleven. Wat staat er op de planning voor Vanessa?

Vanessa: “Ik ben van plan om “The American Dream” waar te maken. Wanneer mijn werkvergunning in orde is, wil ik mijn eigen bedrijfje opstarten. Dat is hier in Amerika veel eenvoudiger en goedkoper dan in België. En ook hiervoor zal ik beroep kunnen doen op de kennis en ervaring van Erik. Waarvoor een VIW-vertegenwoordiger allemaal nuttig kan zijn.”

Tekst: Anne Cruyt