Een warm taalbad in ’t Klokhuis

Al 25 jaar biedt de Nederlandse Taal- en Cultuurschool ‘t Klokhuis lessen aan in het Nederlands voor kinderen in New York City en ruime omstreken. Het is dé naschoolse school waar Vlaamse en Nederlandse kinderen Nederlandse taal leren en de cultuur van hun moeder en/of vader meekrijgen. Oprichtster Loura Zijdel vormt samen met Veerle Vandecasteele in tandem de Nederlands-Vlaamse directie. En dat is meer dan symbolisch. Er is veel aandacht voor zowel de gelijkenissen als de verschillen tussen Nederland en Vlaanderen. Het maakt dat Vlaamse kinderen ook écht thuiskomen in ‘t Klokhuis.

Loura en Veerle zagen doorheen de jaren vele kinderen opgroeien, maar ook leerkrachten komen en gaan. De school heeft locaties in New Jersey, New York, Florida, Pennsylvania en Connecticut (en Myanmar) en biedt ook online privé en groepslessen aan wereldwijd. De school telt ongeveer 400 leerlingen in de leeftijd van tweeënhalf tot achttien jaar plus volwassenen. Samen met een team van zo’n 45 leerkrachten zijn ze druk in de weer om de organisatie van dit taalprogramma goed te laten verlopen. Maar dit jaar is er dus ook tijd om te vieren. Daarom: een inkijk in ‘t Klokhuis, de evolutie die het doormaakte en de grote troeven die het vandaag nog steeds biedt.

Bewustwording

“De populatie van onze school wijzigde de voorbije vijfentwintig jaar drastisch. De groei is er altijd geweest. Gedurende een lange periode was er vooral een toename van expatkinderen, zonen en dochters van Nederlandse of Vlaamse ouders, die hier tijdelijk verbleven. Vandaag verwelkomen we steeds meer kinderen met één Nederlandstalige en één anderstalige ouder. Sowieso evolueer je dan in de richting van meertalig opvoeden, waarbij het Nederlands belangrijk is, maar waar de kinderen tegelijkertijd ook een andere taal aangeboden krijgen. Een kind uit een meertalig gezin wordt niet altijd automatisch meertalig. Dat vraagt de nodige inspanningen. Doorheen de jaren merken wij een steeds groter wordende bewustwording, waarbij de ouders, ondanks dat het Nederlands misschien slechts de derde taal is, er toch aandachtig mee omgaan en bereid zijn hierin te investeren.”

Opnieuw instromen

“Vroeger had ons onderwijspakket voor de leerlingen als voornaamste doel om op een later moment weer zo goed als mogelijk in te stromen in het onderwijs in Nederland of Vlaanderen. Ook dat is veranderd. We zien gezinnen die hier eerst een aantal jaren tijdelijk wonen, waarbij het visum overgaat in een green card en waarbij sommigen zelfs de dubbele nationaliteit aanvragen. Vandaag bekijken we het dan ook ruimer: de band met Nederland of Vlaanderen gaat verder dan nationaliteit. Wij verwelkomen iedereen voor wie het belangrijk is om de Nederlandse taal te leren, wat ook de achtergrond moge zijn. De wereld verandert en wij blijven niet achter. Ook ouders die thuis allebei Nederlands praten, kiezen steeds meer voor Nederlandse lessen en terecht. De woordenschat die men als gezin frequent gebruikt, beperkt zich immers vaak tot huis-, tuin- en keuken-Nederlands, met een eerder beperkte variatie. Wat men achter de naschoolse schoolbanken leert, sluit veel beter aan bij de noden, mocht men ooit opnieuw willen instromen en ervoor kiezen om aan een Nederlandstalige universiteit of Hogeschool te gaan studeren.”

Meer dan taalvaardigheid

“Taal is een wezenlijk onderdeel van iemands identiteit, en vaak van de cultuur die minstens één van de twee ouders wil doorgeven. Het strekt dan ook ruimer dan het puur taalvaardige aspect. Het onderhouden van de connectie met de Nederlandse en Vlaamse cultuur is een belangrijk onderdeel van het lesprogramma zowel tijdens reguliere lessen als naar aanleiding van bepaalde feestdagen. Er is aandacht voor bepaalde tradities, geschiedenis en kunstuitingen. Ouders willen dat hun kinderen wereldburgers worden, maar daarbij hun eigen cultuur niet verliezen. Sommige van onze leerlingen hebben op diverse continenten gewoond, zij tonen zich heel flexibel, maar kunnen zich ook uiten naar hun familie of grootouders die in Vlaanderen of Nederland wonen.”

Cognitieve ontwikkeling

“De leerlingen op ‘t Klokhuis volgen dagonderwijs op een Amerikaanse of internationale school. Waarom dan nog dit extraatje kan men zich afvragen. De voordelen zijn echter legio. Meertaligen tonen zich flexibeler omdat ze kunnen switchen tussen talen, maar krijgen vrij natuurlijk ook een bredere kijk op de wereld. Het voordeel van zo’n grote school is onze professionele ondersteuning. Wij hanteren de nieuwste methodes, zowel qua taalvaardigheid als om culturele bagage bij te brengen. De pandemie heeft dingen veranderd. Wij trokken al eerder de digitale kaart en doen dat nu nog meer. We hebben onszelf heruitgevonden. Ouders waarderen het dat we geen statisch digitaal onderwijs boden maar aan de hand van interactieve werkvormen online voor de nodige afwisseling zorgden. Net het feit dat we zo’n grote school zijn, biedt ons meer mogelijkheden.”

Warm bad

“Terugkerende spellingfouten in een Engelstalige omgeving zoals ‘Ik will’ of ‘Ik lees een book’ kan je er als ouder wel uithalen, maar je ondervindt minder snel of het niveau van de woordenschat al dan niet achteruitgaat. Het draait uiteraard ook om mondelinge taalvaardigheid, maar dat cognitieve element mag niet onderschat worden. In tijden waarin we voornamelijk korter en sneller communiceren, is lezen belangrijk. Je leert er snel uit. Hoe meer woorden je voor ogen krijgt, hoe vaker je ze correct zal gebruiken. Ouders wachten idealiter ook niet te lang met de aanvang van de Nederlandse lessen, want er gaat snel veel van het Nederlands verloren als men drie maanden ondergedompeld wordt in een Engelstalige omgeving. Leerlingen die in september starten, spreken tegen Kerst Engels op hun leeftijdsniveau. Vaak wordt ’t Klokhuis ervaren als een warm bad voor kinderen die (net) zijn aangekomen. Lekker Nederlands spreken met leeftijdgenootjes wordt als prettig ervaren en kinderen kunnen helemaal zichzelf zijn onder landgenootjes.

’t Klokhuis valt onder de Stichting Nederlands Onderwijs Buitenland en maakt daarbij deel uit van een groot netwerk van scholen in het buitenland. Daarbij hoort dan ook controle van de Nederlandse onderwijsinspectie, die afgelopen september een mooie beoordeling optekende.

Beluister een podcast over 't Klokhuis

Bekijk een filmpje over 't Klokhuis