Belgische nationaliteit – De impact van een verhuis naar het buitenland

Wie droomt er niet weg bij de gedachte aan een verhuis naar het buitenland? Zij het voor het werk, de liefde of voor geen enkele andere reden dan de ‘goesting’ in avontuur, bij een verhuis naar het buitenland denken we eerst en vooral aan al het moois dat ons te wachten staat.

Er komen desalniettemin heel wat formaliteiten kijken bij zo’n verhuis naar het buitenland. In dit artikel staan we even stil bij de belangrijkste formaliteiten en de impact van zo’n verhuis op de Belgische nationaliteit.

Administratieve verplichtingen bij verhuis naar buitenland

Bij een verhuis naar het buitenland is het belangrijk om je vertrek te aan te geven bij de gemeente waar je in België ingeschreven bent. Dit kan eenvoudigweg door je aan te melden bij de bevolkingsdienst en dit ten laatste de dag voor je vertrek.

De gemeente zal je naar aanleiding hiervan een bewijs van uitschrijving bezorgen. Je Belgische identiteitskaart mag je bijhouden en blijft geldig tot de einddatum die erop vermeld staat.

Met het bewijs van uitschrijving kan je je vervolgens aanmelden bij de Belgische ambassade of het Belgische consulaat in het land waar je van plan bent je te vestigen. Dit is geen verplichting, maar valt absoluut aan te raden. Deze inschrijving in de consulaire bevolkingsregisters laat het namelijk toe gebruik te maken van dezelfde diensten als deze van de gemeentelijke diensten in België. Handig indien je op een bepaald moment je identiteitskaart wil hernieuwen, wanneer je aan bepaalde verkiezingen in België wil deelnemen of wanneer je bijvoorbeeld zeker wil zijn dat je op hulp kan rekenen bij mogelijke problemen.

Geboorte in het buitenland

Een belangrijke gebeurtenis om rekening mee te houden, is een mogelijke gezinsuitbreiding tijdens het verblijf in het buitenland en dan zeker de vraag welke nationaliteit het kind zal krijgen.

Wanneer één van beide ouders de Belgische nationaliteit bezit ten tijde van de geboorte, kan deze doorgegeven worden aan het kind. Het proces is echter verschillend afhankelijk van of de ouders al dan niet zelf in België geboren zijn.

Wanneer één van beide ouders of adoptieouders zelf geboren is in België, de Democratische Republiek Congo, Rwanda of Burundi, zal de Belgische nationaliteit automatisch doorgegeven worden. De ouder(s) dienen enkel aangifte van de geboorte te doen. De aangifte van de geboorte dient te gebeuren bij de lokale autoriteiten in het land waar u verblijft. Deze maken een geboorteakte op, waarna u het kind bij de Belgische ambassade of het consulaat kan inschrijven. Indien het niet mogelijk is voor de lokale autoriteiten om de geboorteakte op te maken, zal de Belgische ambassade of het consulaat deze taak opnemen. Bij een mogelijke terugkeer naar België laat u best de buitenlandse geboorteakte overschrijven in het bevolkingsregister van de woonplaats in België. Mogelijks dient de buitenlandse geboorteakte hiervoor erkend en/of gelegaliseerd te worden.

Wanneer de ouders of adoptieouders wel de Belgische nationaliteit bezitten, maar niet zelf in België geboren zijn, kan de Belgische nationaliteit toch doorgegeven worden, maar dan wel pas na het afleggen van een zogenaamde nationaliteitsverklaring. Dit dient te gebeuren voor de vijfde verjaardag van het kind of voor de vijfde verjaardag van de adoptie. De verklaring zelf dient men, bij verblijf in het buitenland, af te leggen bij de Belgische ambassade of het consulaat. Zou u ervoor kiezen terug te keren naar België, kan deze verklaring ook afgelegd worden bij de ambtenaar van de burgerlijke stand van de woonplaats in België.

In beide gevallen kan men na de aangifte bij de Belgische ambassade of het consulaat een Belgisch paspoort verkrijgen.

Let op: Er zijn nog steeds uitzonderingen op deze algemene regel, zoals bijvoorbeeld in geval van draagmoederschap.

Verlies verworven rechten

Afhankelijk van de geldende regelgeving in het land waar je verblijft, kan men de nationaliteit van het gastland verkrijgen nadat je voor een bepaalde tijd in het land verblijft of in bepaalde gevallen zelfs onmiddellijk bij geboorte in dat gastland.

Indien je besluit de nationaliteit van dat land te verwerven, betekent dit gelukkig niet automatisch het verlies van de Belgische nationaliteit. De Belgische wetgeving kent geen verbod op dubbele nationaliteit meer. Je kan dus zonder meer de Belgische nationaliteit behouden samen met je nieuwe verworven nationaliteit. Het is hierbij wel belangrijk om na te gaan of het land waarvan je de nieuwe nationaliteit verwerft eveneens de mogelijkheid tot dubbele nationaliteit toestaat.

Wanneer je afstand zou doen van je Belgische nationaliteit, indien het andere land geen dubbele nationaliteit toestaat, moet je rekening houden met de impact op een mogelijke terugkeer naar België.

Afstand doen van de Belgische nationaliteit heeft ook gevolgen voor je minderjarige kind. Je kind verliest de Belgische nationaliteit wanneer geen van beide ouders de Belgische nationaliteit nog bezit en je kind eveneens een andere nationaliteit verwerft.

Een ander scenario is het verlies van je nationaliteit door een langdurig verblijf in het buitenland. Dit gebeurt in slechts specifieke gevallen, dus geen vrees voor een domper op je buitenlandse avontuur!

Een verlies van nationaliteit kan gebeuren wanneer je oorspronkelijk in het buitenland bent geboren en je tussen je 18de tot je 28ste niet officieel in België woonde. Indien je echter tussen deze levensjaren een Belgische identiteitskaart of Belgisch paspoort verkregen hebt, dan kan je de Belgische nationaliteit alsnog behouden. Dit geldt ook wanneer je bij de bevoegde Belgische gemeente of buitenlandse diplomatieke post een verklaring aflegt voor je 28 wordt, of wanneer het risico bestaat dat je door verlies van Belgische nationaliteit staatloos zou worden.

Wat bij terugkeer naar België?

Is het plan om na je verblijf in het buitenland je avontuur in België verder te zetten, dan is het eveneens belangrijk om voor je terugkeer de Belgische ambassade of het Belgische consulaat in het buitenland hierover in te lichten.

Eens terug in België kan je je opnieuw aanmelden bij de gemeente waar je officieel zal verblijven en kan je, indien nodig, een nieuwe identiteitskaart bestellen na een bezoek door de wijkagent die eerst een woonstcontrole zal uitvoeren. Heb je echter een identiteitskaart die nog geldig is of eerder werd afgegeven voor de Belgische ambassade of het Belgische consulaat, dan blijft deze geldig en hoeft deze niet vervangen te worden.

Meer info: ey.com